BIZANZIOKO MEDIKUNTZA

           Hegazkina hartu eta munduko punta batetik bestera joateko ordu gutxi batzuk behar diren bezala, guk minutu gutxi batzuk baino ez ditugu behar izango mundu klasikotik Erdi Arora salto egiteko, gaurkoan Erdi Aroko medikuntzari buruz hitz egingo dizuet eta. Erdi Aroko Medikuntzari dagokionez, Bizantzioko Medikuntza eta Islamaren Medikuntzari buruz arituko naiz, baina gaurko sarrera hau Bizanziori buruz hitz egiteko baino ez dut erabiliko. Baina lasai, hurrengoan kontatuko dizkizuet eskura ditudan Islamari buruzko bitxikeri guztiak eta! ;)

            Has gaitezen!

            Erromako inperioak bi administrazio gune izan zituen: bata Erroman eta bestea Bizanzion (gaur egungo Turkian). Inperioa suntsitzean, Erroma suntsitu egin zen, baina Bizanzio XVI. mendera arte mantendu zen.

Bizanzion grekoa bizirik mantenduko zen. Testu klasiko guztiak irakurtzeko eta ulertzeko moduan egon ziren eta pertsona kultoek testu klasikoak ezagutu eta ulertzen zituzten. eraz, kultura grekoa mantendu egin zen.

Paganismoa desagertu egiten da eta kristautasuna filosofia berri batekin sartuko da.  Horrela, ordura arte egon ez ziren kontzeptu eta printzipio kristauak aplikatzen hasi ziren, karitatea, adibidez. Jesusen liburuan mentalitate teurgikoa aurreratzen duten planteamenduak agertzen dira.

Momentu honetan, filosofia berri bat agertzen da eta, horrekin batera, aportazio berri batzuk:

·        Gaixoak euren etxeetan zaintzea. Emakume batzuk dedikatuko dira horretara.

·        Hiri hospitalario bat. Gaixoak, pobreak edo behar dutenak horra joango dira laguntza bila.Lehenengo hospitalak hor sortzen dira.

·        Tratamendua berdina izango da oraindik aurrera: denak tratatu behar dira berdin., aberatsen eta txiroen artean bereizketarik egin gabe.

·        Kontsolamendua aplikatzen da lehenengo aldiz. Etikoki ez zen onartzen mediku batezk hil zorian zegoen pertsona bati tratamendua ematen jarraitzea.  Baina kristautasuna sortzean, medikuaren lana luzatu egiten da heriotza heldu arte ( "la virtud cristiana es el consuelo").

·        Pertsona batek dirurik ez badauka ere, medikuak atenditu egin behar du eta ez dio kobratu behar, simplemente por caridad.

·        Errukiaren balorazio positiboa egiten da. Sufrir con el enfermo y estar junto a él. 

Aportazio hauek onartu egiten dira Bizantzioko medikuen artean. 

Lehenengo mediku garrantzitsuenak Alejandrían agertzen dira, baina inperioaren inperioaren ahultzearekin, Constantinoplara joan ziren. Mediku garrantzitsu horietako batzuk Oribasio, Aecio, Alejandro de Tralles eta Pablo de Equina dira. Jarraian, horiei buruzko datu gutxi batzuk emango dizkizuet. 

            Oribasio Pergamon jaio zen, IV.mendean eta, askoren ustez, La reencarnación del Galeno izan zen. Gortean lan egin zuen eta, Juliano El Aposta exiliora joan zenean ,berarekin joan zen. Bere obra nagusia: Colecciones médicas delakoa da. Bere semeak ere medikuntza ikasi zuen ta, hari lana errezteko, sinopsisa idatzi zuen: bere obra nagusiaren laburpena egin zuen bere semeari laguntzeko eta grekoz idatzita dago. Farmakologiari buruzko obra bat ere badauka.

            Aecio VI.mendeko medikua da eta Alejandrían egin zituen ikasketak (musulmanak etorri baino lehen) eta Constantinoplan bukatu zuen. Bere obra Tetrabiblos da, hots, 4 liburu obra baten sartunda, dietetika eta bestelakoei buruzkoak. 

            Alejandro de Tralles VII.mendekoa da. Bizanzioko herri desberdinetan ikasi zuen medikuntza eta , kontratu bati esker, Erromara joan zen lan egitera. Erroman bertan hil zen., baina hori baino lehen  obra zabala idatzi zuen, orain arte kontserbatu egin dena.

            Azkenik, Pablo de Equina dugu. Honek bere jakintza guztiak Memorando delakoan laburtzen ditu, gehienbat ostetra eta kirurgiko moduan.

            Bizanzioko kultura oso zurruna izango da: mila urtetan ez da aportazio berririk egingo. Hau da,  medikuntzak ez du aurrera egiten.Kultura ere estatikoa da, baina jakintzak batu egiten dira eta hori oso garrantzitsua izango da, izan ere, Bizanzion liburu guztiak gorde ziren.